Bulgarije, gelegen in het zuidoosten van Europa, heeft een rijke en gevarieerde geschiedenis die teruggaat tot meer dan 1300 jaar geleden. Het land heeft door de eeuwen heen verschillende culturen, talen en tradities ondergaan, waardoor het een unieke mengelmoes is van oosterse en westerse invloeden. Dit heeft geleid tot een fascinerende en kleurrijke Bulgaarse cultuur, die tot op de dag van vandaag springlevend is.
Geschiedenis van de Bulgaarse Cultuur
De cultuur van Bulgarije vindt zijn oorsprong in de prehistorische Thraciƫrs, een volk dat in de oudheid in Bulgarije leefde. Later kwamen de Slaven en proto-Bulgaren naar het gebied en assimileerden de Thraciƫrs in hun cultuur. In 681 werd het Eerste Bulgaarse Rijk gesticht, waarmee de Bulgaarse staat en cultuur officieel begonnen.
Gedurende de Middeleeuwen kende Bulgarije een bloeiperiode op cultureel en artistiek vlak. Zo ontstond onder andere het Cyrillische schrift. Dat is het schrift waarin de Bulgaarse taal tot op de dag van vandaag geschreven wordt. Het Tweede Bulgaarse Rijk, dat ontstond in de 12e eeuw, bracht nog meer voorspoed voor de Bulgaarse cultuur. Kunst en architectuur bereikten nieuwe hoogten en Bulgaarse literatuur bloeide op met het werk van beroemde schrijvers als Ivan Vazov en Hristo Botev.
Tijdens de Ottomaanse overheersing van Bulgarije werden veel culturele gebruiken en tradities onderdrukt. Desondanks wisten de Bulgaren hun identiteit te behouden en te blijven vasthouden aan hun rijke culturele erfenis.
Tradities van de cultuur in Bulgarije
De Bulgaarse cultuur kent vele tradities die door de eeuwen heen zijn doorgegeven van generatie op generatie. Hier zijn enkele van de meest opvallende tradities:
- Muziek en dans: Muziek en dans zijn essentieel voor de Bulgaarse cultuur. De Bulgaarse volksmuziek, die vaak wordt begeleid door de typische gadulka (een soort viool), heeft een uniek geluid dat zowel melancholisch als vrolijk kan zijn. De Horo is een traditionele Bulgaarse dans waarbij mensen in een kring dansen en elkaars hand vasthouden. De dans symboliseert gemeenschap en solidariteit.
- Kukeri: Kukeri is een eeuwenoude Bulgaarse traditie die wordt gevierd in de winter. Mensen verkleden zich als monsters, dragen grote maskers en dansen door de straten om boze geesten weg te jagen en de lente te verwelkomen.
- Martenitsi: Baba Marta is een Bulgaarse feestdag waarop mensen rode en witte gevlochten armbanden dragen als symbool van gezondheid en geluk. Op 1 maart worden de armbanden uitgewisseld tussen vrienden en familieleden. Deze gevlochten armbanden heten Martenitsi.
- Rozenfestival: Het Rozenfestival in Kazanlak is een jaarlijks terugkerend evenement dat de rozenoogst viert. Bulgarije is de grootste producent van rozenolie ter wereld en het festival is een eerbetoon aan de Bulgaarse rozenindustrie.
- Lazarovden: Lazarovden is een paasviering die uniek is voor Bulgarije. Mensen vieren de opstanding van Lazarus, die door Jezus uit de dood werd opgewekt, met traditionele gerechten en dansen.
Wil je graag meer weten over Bulgaarse tradities? In de meeste reisgidsen over Bulgarije wordt uitgebreid aandacht geschonken aan gewoonten en tradities. Zo kun jij goed voorbereid op vakantie!
Bulgaarse Keuken
De Bulgaarse keuken is gevarieerd en beĆÆnvloed door verschillende keukens, waaronder de Turkse, Griekse en Slavische keuken. Hieronder zijn enkele van de meest populaire gerechten uit de Bulgaarse keuken opgesomd. Wil je hier meer over weten? Kijk dan eens op onze pagina over Bulgaars eten
- Shopska-salade: Een salade gemaakt van tomaten, komkommer, ui, paprika en witte kaas. Dit is een van de meest populaire gerechten in Bulgarije.
- Banitsa: Een hartig gebakken deeg gevuld met witte kaas en soms spinazie. Banitsa wordt vaak gegeten als ontbijt of als snack.
- Kavarma: Een stoofpot van vlees en groenten, vaak geserveerd met rijst of aardappelen.
- Kebapche: Gegrilde worstjes gemaakt van gehakt vlees, vaak geserveerd met salade en frietjes.
- Tarator: Een koude soep gemaakt van yoghurt, komkommer, knoflook en dille. Tarator wordt vaak gegeten in de zomer als verfrissend gerecht.
- Rakia: Een sterk alcoholische drank gemaakt van fruit, vaak pruimen of druiven. Rakia is een belangrijk onderdeel van de Bulgaarse cultuur en wordt vaak gedronken tijdens feesten en bijeenkomsten.
Religie in Bulgarije
Op moment van schrijven is nog maar 40% van de Bulgaren gelovig. Dit is in hard tempo gedaald, want in 2001 was nog zoān 90% (bron: culturescope) gelovig. In Bulgarije leven verschillende geloven in goede harmonie met elkaar samen. Het land ligt natuurlijk vlak bij Turkije en heeft lang deel uitgemaakt van Ottomaanse rijk. Dit maakt dat er een groot aantal moslims in Bulgarije leeft. Ook het Christendom is breed vertegenwoordigd. De meeste gelovigen Bulgaren zijn Orthodox. Dit is ook goed te zien aan de prachtige kerken in de meeste grote steden. Ook leven er nog een redelijk groot aantal joden in Bulgarije. Het jodendom is er echter lang niet zo groot het christendom en de islam. Leuk feitje: in Sofia staan een kerk, moskee Ć©n synagoge op alledrie op een paar honderd vierkante meter. Nergens anders in de wereld staan zulke gebouwen zo dicht bij elkaar.
De islam in Bulgarije
Islam is de op een na grootste religie in Bulgarije en heeft een lange geschiedenis in het land. De islam kwam naar Bulgarije met de Ottomanen, die het land van de 14e tot de 19e eeuw regeerden. Na de val van het Ottomaanse Rijk in de late 19e eeuw werden de moslims van Bulgarije genaturaliseerd en geĆÆntegreerd in de Bulgaarse samenleving.
Tegenwoordig is ongeveer 8% van de Bulgaarse bevolking moslim. De meeste moslims in Bulgarije zijn etnische Turken, maar er zijn ook Bulgaarse moslims, Roma-moslims en Tsjetsjeense moslims. De meeste moslims in Bulgarije zijn soennitische moslims, maar daarnaast zijn er ook alevieten en sjiieten.
Hoewel de meeste moslims in Bulgarije vreedzaam samenleven met andere religieuze gemeenschappen, zijn er de afgelopen jaren spanningen geweest tussen moslims en niet-moslims in Bulgarije. Een van de belangrijkste kwesties is de bouw van nieuwe moskeeƫn en de renovatie van bestaande moskeeƫn. Sommige Bulgaarse burgers zijn tegen deze bouwprojecten en hebben protesten georganiseerd.
De Bulgaarse regering heeft geprobeerd om deze spanningen te verminderen door middel van dialoog en het bevorderen van interreligieuze tolerantie. In 2016 werd er bijvoorbeeld een nationale Raad voor Religieuze Zaken opgericht om de communicatie en samenwerking tussen de verschillende religieuze gemeenschappen in het land te bevorderen.
Het christendom in de Bulgaarse Cultuur
Het christendom speelt een belangrijke rol in de Bulgaarse samenleving en geschiedenis. Het orthodoxe christendom is de dominante religie in het land en de Bulgaars-Orthodoxe Kerk is de grootste kerkelijke gemeenschap van het land. Naast de orthodoxe christenen zijn er ook katholieke en protestantse minderheden.
De Bulgaars-Orthodoxe Kerk heeft een bijzondere relatie met de Bulgaarse staat. De kerk speelde een belangrijke rol in de Bulgaarse onafhankelijkheidsbeweging in de 19e eeuw en de Bulgaarse grondwet van 1879 erkende de orthodoxe kerk als de ānationale religieā van Bulgarije. Tijdens het communistische regime van 1946 tot 1989 was de kerk echter onderworpen aan staatscontrole en -censuur. Na de val van het communisme heeft de orthodoxe kerk haar status als de belangrijkste religieuze instelling van Bulgarije hersteld.
Naast de Bulgaars-Orthodoxe Kerk zijn er ook katholieke en protestantse minderheden in Bulgarije. De katholieke kerk heeft een lange geschiedenis in het land en er zijn katholieke kerken te vinden in steden zoals Sofia, Plovdiv en Varna. De protestantse gemeenschap in Bulgarije is kleiner en bestaat voornamelijk uit evangelische en pinksterkerken.
Het Jodendom in Bulgarije
Het jodendom heeft een lange geschiedenis in Bulgarije en de Bulgaarse Joodse gemeenschap was ooit een van de grootste in Europa. Tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft Bulgarije echter samengewerkt met de naziās en meer dan 11.000 Joden werden gedeporteerd naar concentratiekampen.
Tegenwoordig is de Bulgaarse Joodse gemeenschap klein maar levendig. Er zijn ongeveer 3000 Joden in het land, voornamelijk geconcentreerd in de steden Sofia, Plovdiv en Varna. De gemeenschap heeft haar eigen synagogen, scholen en culturele centra en organiseert regelmatig culturele en religieuze evenementen.
De Bulgaarse regering heeft geprobeerd om de geschiedenis van de Holocaust in Bulgarije te erkennen en te herdenken. In 2003 heeft de Bulgaarse regering een officieel excuus aangeboden voor de samenwerking met de naziās tijdens de Tweede Wereldoorlog. Er zijn ook verschillende gedenktekens en monumenten opgericht ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Holocaust in Bulgarije.
Veelgestelde vragen de Bulgaarse cultuur
Traditionele Bulgaarse kleding omvat gewoonlijk geborduurde shirts, lange rokken en hoofdtooien voor vrouwen en lange broeken en overhemden voor mannen.
Enkele populaire Bulgaarse gerechten zijn onder meer banitsa (een soort filodeeg gevuld met kaas en eieren), shopska salade (een salade met tomaten, komkommers, uien en feta) en kebapche (gekruide gehaktballetjes).
Enkele populaire festivals en feestdagen in Bulgarije zijn Baba Marta (1 maart), Pasen, Sint-Jorisdag (6 mei), de Rozenfestival in Kazanlak en het Nationaal Folklore Festival in Koprivshtitsa.
Bulgaarse muziek en dans worden gekenmerkt door complexe ritmes en snelle voetbewegingen. De muziek wordt vaak gespeeld met traditionele instrumenten zoals de kaval (fluit) en de gadulka (een soort viool).
Enkele populaire toeristische bestemmingen in Bulgarije zijn onder meer de stad Sofia, de Zwarte Zeekust, de Pirin-bergen en het Rila-klooster.
Enkele belangrijke culturele bezienswaardigheden in Bulgarije zijn het Rila-klooster, de Boyana-kerk in Sofia, het Nationaal Museum voor Volkskunst en Ambachten in Sofia en het Nationaal Historisch Museum in Sofia.
Enkele typische Bulgaarse ambachten zijn het maken van handgeweven tapijten, keramiek en houtsnijwerk.
Enkele typische Bulgaarse gebruiken en tradities zijn het vieren van Baba Marta, het geven van martenitsi (rode en witte armbandjes) in maart en het vieren van Kerstmis op 25 december.
